بررسی تعداد بهینه جست‌ها در کلن‌های مختلف صنوبر در روش بهره‌برداری کوتاه‌مدت

انجام عملیات هرس و حذف تعدادی از جست‌های هر پایه صنوبر در روش بهره‌برداری کوتاه‌مدت باعث می‌شود تا جست‌های باقیمانده از مواد غذایی، نور و آب بیشتری برخوردار شده و در نهایت تنه‌های قطورتر و بلندتری تولید نمایند که در صنایع با ارزش افزوده بیشتری همانند صنایع کاغذ مورد استفاده دارد. این مقاله تأثیر شدت هرس در مقدار تولید چوب در واحد سطح و همچنین ابعاد و اندازه چوبهای تولیدی را بررسی نموده است. این طرح با استفاده از 5 کلن موفق طرحهای قبلیPopulus x euramericana costanzo، Populusx euramericana 561.41، Populus euramericana triplo، Populus x euramericana vernirubensis و Populus x deltoids 63.8 در قالب طرح آماری کرتهای خرد شده با سه تکرار و تیمار اصلی کلن و تیمار فرعی تعداد جست‌های هر پایه در یک دوره چهار ساله (از سال 1383 الی 1386) در اراضی مجتمع تحقیقاتی البرز کرج به اجرا درآمده است. از متغیرهای قطر برابرسینه و ارتفاع جست‌ها همه‌ساله در پایان فصل رویش اندازه‌گیری بعمل آمد. همچنین در پایان دوره آزمایش وزن تر‌ وخشک زی‌توده چوبی تولید شده تعیین شد و پس از محاسبه میانگین‌ها،  تجزیه واریانس این متغیرها با استفاده از نرم‌افزار SAS انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که میانگین تعداد جست‌ها در تیمار چند جست (تیمار شاهد) از حداقل 3 عدد به ازاء هر پایه در کلن P.d. 63.8 تا حداکثر 8/5 در کلن P.e. 561.41 متغیر بوده است. دو کلن P.d. 63.8 و P.e. 561.41 نسبت به سایر ارقام از قطر و ارتفاع بیشتری برخوردار بوده‌اند. میانگین قطر و ارتفاع کلن‌ها در تیمار یک جست بیشتر از دو جست و در تیمار دو جست بیشتر از چند جست بوده است. بیشترین میانگین قطر برابرسینه را کلن P.d. 63.8 در تیمار یک جست و کمترین آن را کلن P.e. vernirubensis در تیمار چند جست داشته است. کلن P.d. 63.8 با میانگین ارتفاع 14/9 متر در تیمار یک جست بیشترین و کلن P.e. 561.41 با 24/4 متر در تیمار چند جست از کمترین مقدار ارتفاع برخوردار بوده‌اند و بین میانگین قطر و ارتفاع کلن‌ها و تیمارهای مختلف از نظر آماری اختلاف معنی‌دار وجود داشته است. مقدار تولید زی‌توده دو کلن P.d. 63.8 و P.e. 561.41 بیشتر از سایر کلن‌ها و کلن P.e. vernirubensis کمترین مقدار تولید را داشته است و از نظر آماری بین میانگین زی‌توده کلن‌ها اختلاف آماری معنی‌دار وجود داشته است. در 4 کلن اورامریکن زی‌توده تیمار چند جست (تیمار شاهد) بیشتر از تیمارهای 1 و 2 جست بوده است، ولی در کلن دلتوئیدس زی‌توده تیمار 1 جست بر تیمارهای 2 و چند جست برتری داشته است. مقدار تولید زی‌توده خشک بین حداقل 118/9 تن در هکتار و در سال در تیمار 1 جست کلن P.e. vernirubensis تا حداکثر 285/19 تن در هکتار و در سال در تیمار 1 جست کلن P.d. 63.8 متغیر بوده است.